Dybuk (1979)

Wedle ludowych wierzeń żydowskich, dybuk to zły duch, dusza zmarłego grzesznika, która nie mogąc zaznać spokoju, i nie chcąc opuścić tego świata, wstępuje w ciało  osoby żyjącej. Wdziera się do jej duszy, doprowadzając do obłędu. Dybuk znaczy tyle co „przylgnięcie” i jest skrótem określenia „dib-buk me-ru 'ah ra` ah”, czyli „przylgnięcie złego ducha”. Wypędzić dybuka może jedynie cadyk, za pomocą egzorcyzmów. W dramacie An-skiego spotyka to młodą dziewczynę szykującą się do zamążpójścia, z którą jednoczy się duch zakochanego w niej za życia, biednego studenta jesziwy. Spektakl ten opowiada o wielkiej miłości między dwojgiem, przeznaczonych sobie młodych ludzi. Ale w tej historii miłość spełnić się mogła jedynie po ich śmierci. Stąd też częste w międzywojniu określenia „Dybuka” jako „żydowskiego Romea i Julii”. 

W przedstawieniu tym wystąpiła plejada gwiazd ówczesnego Teatru Żydowskiego, m.in. Gołda Tencer (Lea), Jan Szurmiej (Chonon), Herman Lercher (Cadyk), Szymon Szurmiej (Meszułach, wysłannik Boga), Seweryn Dalecki (reb Sender Brynicer), Stefania Staszewska (Frade), Henryk Rajfer (Henoch).

W pozostałych rolach:

Jack Recknitz, Michał Szwejlich, Józef Adelson, Witold Gruca, Mieczysław Bram, Piotr Erlich, Leon Garbarski, Kazimierz Gawęda, Waldemar Gawlik, Szymon Herman, Estera Kowalska, Helena Kowalska, Halina Lercher, Bożena Miefiodow, Wanda Siemaszko, Lena Szurmiej, Teresa Wicińska, Ruth Taru-Kowalska, Michał Brand, Małgorzata Czerska, Adam Dominiak, Ilona Dynerman, Katarzyna Grabowska, Ryszard Grąbkowski, Anna Harasimiak, Artur Hofman, Małgorzata Kałuża, Elżbieta Kin, Abraham Klajner, Danuta Markowska, Aleksander (Olek) Mincer, Bogumiła Porowska, Grzegorz Sztemberg, Zbigniew Targielski, Marek Węglarski.

Reżyseria wersji telewizyjnej: Stefan Szlachtycz
Scenariusz i reżyseria: Szymon Szurmiej
Scenografia: Marian Stańczak
Choreografia: Witold Gruca

Telewizyjną wersję przedstawienia Teatru Żydowskiego w Warszawie, w adaptacji i reżyserii Szymona Szurmieja z roku 1970, wyreżyserował Stefan Szlachtycz.

Spektakl jest emitowany za zgodą TVP. Pełna oferta Teatru Telewizji dostępna na stronie www.vod.tvp.pl

Produkcja: Centralna Wytwórnia Programów i Filmów Telewizyjnych Poltel.

Spektakl w języku jidysz z napisami w języku polskim.
Tłumaczenie: Aleksandra Król.