Aktualności

Jesteś tutaj

Aktualności

Michał Friedman - 13 rocznica śmierci

2019-05-24

Michał Friedman - pedagog oraz tłumacz z jidysz i hebrajskiego. Związany był z naszym teatrem od 1974, gdzie w Studium Aktorskim uczył jidysz i historii Żydów polskich. Wykształcił kilka pokoleń aktorów.

Urodził się 17 stycznia 1913 roku w Kowlu. W roku 1938 ukończył Szkołę Dziennikarską przy Uniwersytecie Warszawskim. Studiował też w Instytucie Studiów Judaistycznych przy Wielkiej Synagodze na Tłomackiem (otwartym w 1929). W 1944 roku wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR, walczył w polskim korpusie gen. Berlinga, następnie w stopniu pułkownika pracował w Głównym Zarządzie Politycznym LWP i kierował wydawnictwem Ministerstwa Obrony Narodowej. W wojsku służył do 1967 roku. Później, jak wszyscy inni oficerowie Żydzi, został z wojska zwolniony. Wtedy też dopiero zajął się tłumaczeniami. Tłumaczył utwory najlepszych autorów tworzących w jidysz: Icchoka Lejba Pereca, Szolema Alejchema, Szaloma Asza, Icyka Mangera, Abrahama Suckewera, Isaaca Bashevisa Singera czy Szymona An-Skiego. Jego ostatnim tłumaczeniem był zbiór kilkuset „Agad talmudycznych” (2005). Za swe przekłady uzyskał nagrody ZAiKS-u (1991) i polskiego Pen Clubu (1994). W roku 1994 otrzymał też nagrodę Jana Karskiego i Poli Nireńskiej. W latach 1990–2000 był przewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Był również konsultantem historycznym znanych filmów: „Europa, Europa” Agnieszki Holland, „Austeria” Jerzego Kawalerowicza.

Zmarł 23 maja 2006 roku. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie.

Michał Friedman podczas lekcji jidysz w Teatrze żydowskim / 1986 / z archiwum Ewy DąbrowskiejMichał Friedman podczas lekcji jidysz w Teatrze żydowskim / 1986 / z archiwum Ewy Dąbrowskiej