Podsumowanie sezonu teatralnego i Centrum Kultury Jidysz

Drodzy, Kochani!

Ten sezon teatralny zamykamy w całej rozpiętości emocji – od smutku po stracie Wandzi Siemaszko, Janka Szurmieja, także naszego przyjaciela Michała Hochmana, po radość i satysfakcję z premiery „Houdiniego” w reżyserii Michała Walczaka, a także tak wspaniale przyjętego przez Publiczność „Skrzypka na dachu” na terenie dworu i parku w Bogdanach Wielkich, zagranego z okazji stulecia urodzin prof. Jerzego Kłoczowskiego i w hołdzie Jankowi Szurmiejowi. Nie będę ukrywać, jak dotknęły mnie te odejścia naszych Przyjaciół. To dla nas wielka strata.

To był sezon artystycznie wspaniały, co potwierdzają recenzje i opinie widzów. Dyplomantka Akademii Teatralnej Ewa Galica zaskoczyła nas dojrzałym przedstawieniem „Żydowski pies” o uległości i poddaniu. To był kolejny tytuł naszej sceny „Bima”, sceny debiutów reżyserskich. „Miasto bez Żydów” Hugo Bettauera w reż. Karoliny Kirsz, obnażyło powtarzalność historii. Choć rzecz miała miejsce sto lat temu, doskonale można przymierzyć ją do naszej bolesnej aktualności. W maju zrealizowaliśmy kolejny dotkliwy tytuł „Chciała zapomnieć” wg Adiny Blady-Szwajger, w reż. Karoliny Kirsz. Ze wspomnieniami swojej mamy, żydowskiej bohaterki, zmierzyła się Alina Świdowska. Siła tej opowieści o walce o godność i walce z własną pamięcią, tkwi także w jej czystej, skromnej formie, w bezpośrednim monologu. No, i na koniec brawurowy „Houdini. Odyseja Magiczna”, ponowne nasze spotkanie z Michałem Walczakiem, którego talent i entuzjazm tak cenimy. I znów wcale nie odległa historia. Houdini, człowiek, który stworzył samego siebie, iluzjonista wszechczasów, jak gwiazda instagrama, czasami jak lustro. Musical z numerami iluzjonistycznymi, skutecznymi próbami uwalniania się z kajdanek i kaftanów... Na premierze gościliśmy Wiktora Melmana, syna Idy Kamińskiej i jego rodzinę, szczególna to niespodzianka i radość.

Udało nam się też zrealizować inne inspirujące projekty. Jednym z nich jest Radio-Teater, efekt współpracy Teatru Żydowskiego i Teatru Polskiego Radia, w którym z udziałem naszych aktorek i aktorów powstały już słuchowiska na podstawie „Podróżników” Pawła Mossakowskiego i „Zdążyć przed Panem Bogiem” według Hanny Krall. Przed nami kolejne tytułu w tym cyklu, sięgniemy m.in. po prozę Baszewisa Singera.  Powstaje też biografia Teatru Żydowskiego – badaczka Marta Bryś kończy właśnie tekst książki poświęconej naszemu teatrowi, która powstała z rozmów, jakie Bryś przeprowadziła z aktorkami i aktorami naszego teatru. Premiera planowana jest na jesień.

Tymczasem próby do nowej premiery rozpoczęła już Maja Kleczewska, to „Wchodzi koń do baru” wg wybitnej izraelskiej powieści Dawida Grossmana, i piąty tytuł Mai w Teatrze Żydowskim. Premiera w listopadzie.

Niewiele mniej działo się w Centrum Kultury Jidysz. Cieszy nas ogromne zainteresowanie Żydowskim Uniwersytetem Otwartym, który odbywa się w formule online, bo siedziba CKJ nie pomieściłaby tylu słuchaczy na raz. Sprzyja to także wychodzeniu poza Warszawę, cieszy nas tak wielu zaangażowanych studentów z różnych części Polski.

W tym sezonie otworzyliśmy także nowy rozdział działalności, jakim jest Kinderwelt, czyli świat dzieci. Do naszego Centrum zawitały maluchy – od niemowlaków, które z opiekunami uczestniczą w warsztatach sensorycznych – po przedszkolaki, dla których organizujemy warsztaty artystyczne i aktywności ruchowe na powietrzu, podczas których oswajamy je z kulturą żydowską na podstawowym poziomie – liter, bajek i piosenek żydowskich.

Przez cały rok trwały kursy języka jidysz i hebrajskiego, warsztaty i performanse artystyczne, spotkania autorskie – Centrum śledzi nowości wydawnicze o tematyce żydowskiej i zaprasza autorów najważniejszych książek do rozmowy. Prężnie działał też Uniwersytet Trzeciego Wieku, który z teatrzykiem lalkowym Simche odwiedził kilkadziesiąt przedszkoli, szkół i szpitali dziecięcych.

1 lipca ruszyło XXI Międzynarodowe Letnie Seminarium Języka i Kultury Jidysz, organizowane przez Fundację Shalom w partnerstwie z Teatrem i Centrum Kultury Jidysz. Z całego świata przyjechało kilkudziesięciu uczestników, którzy pod okiem najlepszych nauczycieli języka jidysz będą przez 3 tygodnie uczestniczyć w zajęciach językowych, warsztatach i wykładach, spacerach po Warszawie.

Ogromnie cieszy nas także, że projekt remontu Teatru na Woli został już w pełni opracowany i jest gotowy do realizacji. Mamy już wszystkie niezbędne pozwolenia, przed nami ważna sprawa: ogłoszenie przetargu na wykonawcę remontu. Mamy nadzieję, że uda nam się wybrać odpowiednią firmę oraz fachowców, dzięki którym ziszczą się nasze nadzieje na nowoczesną scenę i budynek Teatru Żydowskiego.

Mam wielkie powody do satysfakcji, bo to był sezon jak marzenie. Dziękuję Wszystkim Twórczyniom i Twórcom, Pracowniczkom i Pracownikom wszystkich pionów naszego teatru za zaangażowanie, oddanie i skuteczną, znakomitą pracę. Dziękuję też Naszej Znakomitej Publiczności, że trwa przy nas tworząc z nami tę jedyną możliwą wspólnotę – wspólnotę Teatru.

Gołda Tencer